Veel vogels worden ziek door een gebrek aan vitaminen, hieronder volgen een aantal kenmerken waaraan te merken is welke soort vitaminen een vogel tekort komt en hoe deze is te verhelpen.

Vitamine A

Een gebrek aan vitamine A is veelal te herkennen aan een lusteloze toestand van de vogel bij zowel jong als oud, zeker bij een jonge vogel is dit lusteloze gedrag erg opvallend omdat men dit vaak bij een oudere vogel ziet.

Bij jonge vogels kan dit gebrek aan vitamine A zich uiten door een vertraagde groei of in het ergste geval zelfs een stilstand in de groei. Verder is het te zien aan de vogel doordat de washuid om de snavel (bij parkieten) een vaak wittige kleur krijgt, en de ogen waterig staan en een vocht afscheiden wat korsterig om de ogen blijft plakken.

Ook kan een tekort aan vitamine A problemen geven bij het uitkomen van de jongen. Bij een ernstig tekort, wat niet tijdig opgemerkt wordt, zal de vogel veelal overlijden. Als oplossing voor dit tekort aan vitamine A kan levertraan worden gegeven.

LET OP!!!

Een teveel aan vitamine A kan vergiftiging veroorzaken doordat de het lichaam van de vogel deze vitaminen opslaat voornamelijk in de lever. Houd je in het geval van levertraan dus altijd aan de voorgeschreven hoeveelheid.

Een teveel aan vitamine A kan vaak worden gemerkt aan het gebrek aan eetlust bij de vogel en aan gezwollen gewrichten bij de vogel. Voorzichtigheid met het toedienen is dus geboden.

Vitamine B

Omdat vitamine B in diverse voedingsstoffen zit zal het moeilijk zijn om te achterhalen waar de vogel nu precies tekort aan heeft. Kenmerken van een gebrek aan vitamine B zijn o.a. dat de groei stopt, het verenpak er slecht uitziet, en de totaal verdwenen eetlust van de vogel. Doordat bij een gebrek aan vitamine B ook het zenuwstelsel wordt aangetast zal de vogel met moeite zijn evenwicht kunnen bewaren, en kunnen er zelfs stuipbewegingen en verlammingsverschijnselen worden waargenomen bij de vogel. Voor een vitamine B tekort zijn melkpoeder, en gistpoeder een goede oplossing, ook de gebruikelijke vitamine preparaten (vitamine b complex) zijn natuurlijk erg goed.

Vitamine C

Vitamine C gebrek ontstaat doordat de vogels niet, of niet voldoende groenvoer tot hun beschikking hebben. Kenmerken voor dit gebrek aan vitamine C zijn o.a zwellingen aan de gewrichten en een voortdurend ademtekort van de vogel, de vogel zal verder een verzwakte indruk maken, en zullen de poten meer geschubt zijn dan normaal. Oplossingen voor dit tekort aan vitamine C zijn, het verstrekken van voldoende groenvoer als, vogelmuur, spinazie, wortel, verse wilgentakken, en fruitboomtakken. Bij het toedienen van groenvoer geldt in deze wel dat overdaad schaad, kortweg opletten dat de vogel niet teveel groenvoer krijgt wat meestal te merken is aan dunnen ontlasting.

Vitamine D

Een tekort aan vitamine heeft als gevolg dat de vogel rachitis krijgt (Engelse ziekte). Dit tekort is te merken aan de lusteloosheid van de vogel, en het laten hangen van de vleugels, en zullen in korte tijd vrijwel niet meer kunnen vliegen en lopen door verlamming, de poten kunnen de meest vreemde standen aan gaan nemen. Ook hier biedt levertraan de oplossing, maar hier geldt dezelfde waarschuwing als bij vitamine A, een teveel aan levertraan kan levensgevaarlijk wezen, en dus zal zeer goed de toedieningshoeveelheid in de gaten gehouden moeten worden. Ook dient er voor gezorgd te worden dat er een goed aanbod van fosfor en calcium aanwezig is.

Een teveel aan vitamine D zal te merken zijn aan ernstig gewichtsverlies, braken en verlies van eetlust, dat bij het merken van deze verschijnselen de voeding aangepast moet worden spreekt voor zich natuurlijk.

Vitamine E

Bij een gebrek aan vitamine E, zal tot gevolg hebben dat de vogels minder vruchtbaar worden en dat eieren niet meer uitkomen. De jongen die nog wel uitkomen zullen vaak sterven aan hersenletsel of aan een ophoping van vocht in het lichaam. Het geven van tarwekiemolie en gekiemde tarwe kan dit probleem verhelpen, maar mag alleen worden gegeven als er daadwerkelijk zekerheid is dat er een tekort aan vitamine E is. Als de vogels een goed gevarieerd menu krijgen met gekiemde zaden en in de broedtijd eventueel aangevuld met een paar druppels tarwekiemolie, zal een tekort aan vitamine E vrijwel nooit voorkomen.

Jodium

Een veel voorkomend gebrek is een tekort aan jodium, dit is echter niet aan de vogel te zien, maar kan toch vergaande gevolgen hebben voor de vogel, die zelfs tot inwendige bloedingen kan lijden en vrijwel altijd de dood tot gevolg heeft.

Het enige waaraan te zien is dat de vogel een gebrek heeft aan jodium, is dat de vogel ademhaling moeilijkheden heeft en spijsvertering moeilijkheden, veroorzaakt door een vergroting van de schildklier als gevolg van een gebrek aan jodium. geeft men levertraan zal dit vrijwel nooit voorkomen, maar voor er levertraan gegeven wordt zal men eerst overtuigd moeten zijn dat het gegeven voer niet afdoende voorziet in de juiste hoeveelheid jodium, oppassen met levertraan geven is dus hier ook zeker geboden.

Kortom een goed gevarieerde voeding met voldoende groenvoer eventueel aangevuld met vitamine preparaten zal in vrijwel alle gevallen voldoende zijn, en geen problemen van vitamine gebreken kennen.

Bij het vermoeden van een vitamine gebrek, of dat nu A, B, C, D, E of jodium is, is zelf doktoren altijd af te raden, een bezoek aan een een vogelarts is daarentegen zeer gewenst, temeer omdat de verschijnselen van een vitamine gebrek per soort vitamine gebrek zoveel op elkaar lijken, en dat een teveel aan een soort ook vaak vrijwel dezelfde verschijnselen geeft als bij een gebrek aan 1 van de soorten vitaminen.